TEST
Test to polska grupa rockowa, która w latach 70. XX wieku stała się jednym z prekursorów polskiego hard rocka, choć początkowo była kojarzona z muzyką popową. Zespół powstał w maju 1971 roku w Warszawie, a za jego założycieli uznaje się trzech muzyków Grupy ABC: Wojciecha Gąssowskiego (wokal, instrumenty perkusyjne), Andrzeja Mikołajczaka (instrumenty klawiszowe) i Aleksandra Michalskiego (saksofon tenorowy i barytonowy, flet). Z nimi do grupy dołączyli gitarzysta Tomasz Dziubiński, basista Bogdan Gorbaczyński oraz perkusista Ryszard Gromek. Początkowo zespół grał popowe utwory, a ich styl przypominał bardziej mainstreamowe brzmienia tego okresu. Zespół zadebiutował na scenie w czerwcu 1971 roku w warszawskim klubie Stodoła, a już w lipcu tego samego roku nagrał swoje pierwsze utwory w Polskim Radio. Podczas letnich koncertów z cyklu „Diorama 1971” w Sopocie, zespół zdobywał coraz większe uznanie, a jego repertuar zdominowały piosenki popowe, takie jak „Antonina” i „Sam sobie żeglarzem”. W tym okresie zespół odbył tournée po ZSRR, gdzie występował razem z Marylą Rodowicz i jej zespołem oraz Zofią Kamińską. W 1972 roku, po odejściu Dziubińskiego, skład zespołu zmienił się – do grupy dołączył Dariusz Kozakiewicz, gitarzysta znany z Breakoutu. Z jego obecnością brzmienie Testu stało się ostrzejsze i bardziej rockowe. To również w tym okresie pojawiły się pierwsze utwory Kozakiewicza, które wyróżniały się dynamicznymi, gitarowymi partiami, a zespół zaczął nawiązywać do takich grup jak Deep Purple czy Santana. Zespół współpracował również z Haliną Frąckowiak, nagrywając podkłady do jej piosenek na albumie „Idę”. W tym czasie zespół nagrał także kilka klasyków rockowych, takich jak „Smoke on the Water” Deep Purple oraz „I Shall Be Released” Boba Dylana. Rok 1973 przyniósł kolejne zmiany personalne. Do grupy dołączył nowy pianista Marian Siejka, a basistą został Tadeusz Kłoczewiak. W składzie zespołu pojawił się także perkusista Henryk Tomala, co miało znaczący wpływ na brzmienie grupy. Najsłynniejszy skład Testu uformował się pod koniec 1973 roku, a w 1974 roku zespół nagrał swoją debiutancką płytę, zatytułowaną po prostu Test. Album ten, zawierający utwory takie jak „Płyń pod prąd”, „Matylda” czy „Gdy gaśnie w nas płomień”, był mieszanką hard rocka i rocka progresywnego, a jego brzmienie było porównywane do takich gigantów jak Deep Purple czy Uriah Heep. Mimo to, album początkowo nie zyskał dużego uznania w Polsce, gdyż w tym czasie królowała muzyka dyskotekowa, a zainteresowanie płytą wzrosło dopiero pod koniec lat 70.
Wkrótce po wydaniu płyty zespół zmagał się z problemami personalnymi – do grupy dołączali nowi muzycy, w tym Tadeusz Gogosz (gitara basowa), a także kilku nowych perkusistów, takich jak Wojciech Morawski i Piotr Rossa. W 1975 roku zespół nagrał dwie piosenki na drugą płytę, ale z powodu wewnętrznych problemów nigdy nie udało się jej dokończyć. W tym czasie nowym członkiem grupy został gitarzysta Aleksander Mrożek, a w 1976 roku, po serii koncertów, zespół zakończył działalność, grając pożegnalny koncert w warszawskim klubie Stodoła. Przez całą swoją karierę Test koncertował nie tylko w Polsce, ale także w krajach Bloku Wschodniego, takich jak ZSRR, NRD czy Węgry, a także w Szwecji i Niemczech. Zespół współpracował z takimi grupami jak Locomotiv GT, Skorpió, SBB i Budka Suflera. Był także częstym uczestnikiem międzynarodowych festiwali, takich jak „Eurorock” w 1975 roku. Po rozpadzie grupy członkowie Testu kontynuowali swoje kariery muzyczne w różnych projektach. Dariusz Kozakiewicz grał w zespole Perfect oraz współpracował z artystami jazzowymi. Wojciech Gąssowski zyskał popularność jako wokalista estradowy, nagrywając takie przeboje jak „Gdzie się podziały tamte prywatki”, a także biorąc udział w różnych projektach muzycznych, m.in. w 2015 roku w projekcie „Albo Inaczej”, gdzie zaśpiewał piosenkę z repertuaru Kalibra 44. Zespół Test został reaktywowany w 1991 roku, z okazji koncertu „Trzy Dekady Rocka w Polsce”. W skład grupy weszli wtedy Gąssowski, Kozakiewicz, Wojciech Morawski, Mieczysław Jurecki (gitara basowa) i Jerzy Kosacz (instrumenty klawiszowe). W 1992 roku wydano reedycję albumu Test na płycie kompaktowej, ale nie doszło do trwałej reaktywacji grupy. Zespół nie powrócił na stałe, choć w 2014 roku mówiło się o nowych nagraniach i przygotowaniach do wydania albumu „Przygoda bez miłości”, który miał zawierać remasterowane nagrania z lat 1971-1975. Pomimo krótkiej działalności i licznych zmian personalnych, Test pozostawił trwały ślad w polskiej muzyce rockowej, będąc jednym z pionierów polskiego hard rocka, którego wpływ odczuwalny jest do dziś.
