Stan Borys
Stan Borys, czyli Stanisław Guzek, to wszechstronny polski artysta – muzyk, piosenkarz, kompozytor, aktor i poeta, urodzony 3 września 1941 roku w Załężu. Pochodził z rodziny o skromnych środkach finansowych, gdzie ojciec pracował jako kolejarz, a młody Stan miał siostrę Zofię.
Jego edukacja obejmowała różne szkoły, m.in. technikum rolnicze (TMR Łańcut) i budowlane, gdzie zdał maturę eksternistycznie. Stan Borys uczył się grać na różnych instrumentach muzycznych, takich jak skrzypce, klarnet i gitara. Już w okresie licealnym zainteresował się poezją i teatrem, uczestnicząc w konkursach recytatorskich w Wojewódzkim Domu Kultury w Rzeszowie. Karierę artystyczną rozpoczął w 1958 roku, będąc rekwizytorem w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie. W latach 60. założył teatr poezji o nazwie "Symbol". W 1965 roku zainteresował się śpiewem, inspirowany m.in. twórczością Tommy'ego Steele'a. Współpracował z Tadeuszem Nalepą, tworząc zespół Blackout, a następnie dołączył do formacji Bizony. W 1969 roku rozpoczął swoją solową karierę muzyczną, wydając swój pierwszy album. Stan Borys zdobył uznanie zarówno w kraju, jak i za granicą. W 1971 roku wziął udział w Festiwalu Piosenki "Bratysławska Lira" w Bratysławie, zdobywając statuetkę Brązowego Gronostaja na Międzynarodowym Festiwalu Varietées w Rennes. W kolejnych latach zdobył liczne nagrody, m.in. na festiwalach w Opolu, Sopocie, Atenach czy Rennes. Po pewnym czasie mieszkał za granicą, głównie w USA i Kanadzie, utrzymując się z różnych prac. W 2001 roku doszło do kontrowersji związanej z wykorzystaniem fragmentu jego utworu "Chmurami zatańczy sen" w piosence rapera Pei, co zakończyło się ugódnym porozumieniem w 2011 roku. Stan Borys trzykrotnie się żenił i ma córkę Patrycję ze związku z Ewą. Od 2009 roku pozostaje w nieformalnym związku z Anną Maleady. W latach 1975–2004 mieszkał za granicą, a od marca 2020 roku przebywa w USA. W lutym 2019 roku artysta doznał udaru mózgu, który znacznie wpłynął na jego zdrowie, a w październiku 2021 przeszedł zawał serca. Stan Borys wyznaje taoizm i od młodości praktykuje jogę, fascynując się kulturą hinduską.