Pankracy
Pankracy to kultowa postać dziecięcej telewizji PRL-u – pacynka psa, która była głównym bohaterem programu Piątek z Pankracym. Program ten, tworzony z myślą o najmłodszych widzach, nadawany był w każdy piątek o godz. 16:40 na kanale pierwszym Telewizji Polskiej, od marca 1978 roku aż do 22 czerwca 1990 roku. Przez ponad dekadę Piątek z Pankracym stanowił nieodzowny element piątkowego popołudnia dla milionów dzieci, a sam Pankracy stał się jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci dziecięcej telewizji w Polsce Ludowej. Program Piątek z Pankracym powstał, aby kontynuować tradycję piątkowych spotkań z ulubieńcami dzieci. Przejął on pałeczkę po popularnej audycji Pora na Telesfora, w której dzieci bawiły się przygłupimi smokami – Telesforem i Teodorem. Zygmunt Kęstowicz, który wcześniej prowadził program Pora na Telesfora, został też pierwszym prowadzącym Piątek z Pankracym, wprowadzając w świat dzieci zabawnego psa Pankracego. Później w roli gospodarza programu pojawił się Tadeusz Chudecki, a w końcowych latach audycję prowadził Artur Barciś, kiedy program zmienił nazwę na Okienko Pankracego. Pies Pankracy był pacyką animowaną przez Huberta Antoszewskiego, a jego postać wymyślił Maciej Zimiński, odpowiedzialny również za scenariusze programu. Projektem wizualnym zajął się Lidia Wopaleńska, która stworzyła psa z sznurka, gąbki i trzech żyłek wędkarskich, nadając mu charakterystyczny, przyjazny wygląd. Hubert Antoszewski nie tylko animował postać, ale także podkładał głos, co nadawało Pankracemu wyjątkową, pełną ciepła osobowość. Program zaczynał się od radosnego wierszyka: „Już za chwileczkę, już za momencik piątek z Pankracym zacznie się kręcić. Kręcić się będzie Pankracy z panem. Czy wszystkie buzie już roześmiane?”, który natychmiast wywoływał uśmiech na twarzach najmłodszych. Przygody Pankracego były pełne humoru, przygód i wartościowych lekcji, a towarzyszący mu prowadzący dbali o to, aby każdy odcinek dostarczał zarówno rozrywki, jak i edukacji.
Piątek z Pankracym zyskał ogromną popularność, a sam Pankracy stał się jedną z najukochańszych postaci dziecięcej telewizji w Polsce. W czasach, gdy nie było dostępu do szerokiego wyboru rozrywek telewizyjnych, spotkania z Pankracym stanowiły jedno z najważniejszych wydarzeń tygodnia dla wielu dzieci. Każdy piątek był wyczekiwanym dniem, a program cieszył się wyjątkową oglądalnością przez całe 12 lat emisji. Chociaż wszystkie oryginalne nagrania programu zostały później skasowane, pamięć o Pankracym i jego przygodach wciąż żyje wśród osób, które dorastały w latach 80. W 2022 roku, z okazji Dnia Dziecka, wydano specjalne dwupłytowe wydawnictwo z piosenkami z programu, co było miłym powrotem do lat dzieciństwa dla tych, którzy z nostalgią wspominają tę wyjątkową postać. Pankracy stał się nie tylko bohaterem telewizyjnym, ale także symbolem dzieciństwa pokolenia lat 80. Jego postać łączyła pokolenia, dostarczając wartościowych treści edukacyjnych i rozrywkowych w trudnych czasach PRL-u. Dla wielu widzów piątek pozostaje dniem kojarzonym z dziecięcymi emocjami i chwilami beztroski, a Pankracy, jako pełen uroku i dowcipu pies, zapisał się na stałe w historii polskiej telewizji dziecięcej.
